Eerste indruk
Daan: ‘Meteen als je het vliegtuig uitstapt ruik je het: dit is Afrika! Overal zie je vuurtjes roken en steeds rennen er kinderen naar onze bus toe.’ Marc: ‘Ja, en allemaal zwaaien. Zoveel blijheid als je langsreed. Overal zie je mensen rond hun huisjes zitten en bezig op het land. En het viel me op dat alles zo droog was.’ Daan: ‘Lemen huizen, vaak met een rieten dak. En je ziet veel kinderen spelen met zelfgemaakt speelgoed, bijvoorbeeld een bal van bij elkaar gebonden plastic.’
Aankomst
Marc: ‘Het laatste stuk met de bus werden we echt door elkaar geschud. Al voordat we aankwamen, stonden er al mensen te zingen en te dansen. En er kwamen steeds meer mensen achter de bus aan om ons te ontvangen.’ Daan: ‘Ze stonden overal om de bus heen, zingend en klappend, terwijl wij uitstapten. We maakten al snel een lijntje om de tassen uit de bus te halen. Gelijk hoorden we ‘mzungu-mfi pa’, blank-zwart. Eigenlijk waren we toen al één met de community.’ Marc: ‘Het contact was meteen al superleuk. Direct liep je hand in hand met allemaal kinderen die wilden spelen en dansen.
Ontvangst
Daan: ‘De oudsten van het dorp hadden traditionele kleding aangetrokken, huiden van jachtluipaarden en schilden met koeienhuiden, knotsen en speren. Er werd gedanst en er waren toespraken. Dan voel je dat het bijzonder is wat je aan het doen bent.’ Marc: ‘Ze wilden dat wij ook gingen dansen, dat was een beetje ongemakkelijk eerst. Uiteindelijk dansten we wel met z’n allen, maar wij hebben niet dat ritmegevoel van hen.’ Daan: ‘Normaal twijfel je of je zoiets wel zou doen en wat anderen ervan zouden vinden, maar hier kon het gewoon. Je wordt gewoon geaccepteerd, no matter wat je doet of wie je bent.
Bouwen
Marc: ‘Het was al gelijk alles samen doen, ook met de community. Iedereen in de groep en de mensen uit de omgeving trokken met elkaar op. . Daan: ‘We stelden ons voor in het Tumbuka: ‘ine ndine Daan’ voor mij en dan ‘monire mose’, aangenaam kennismaken. En dan kreeg je heel hard ‘yewo!’ terug. Dat hoorde je overal. Als je geen reactie weet, zeg je gewoon yewo, haha.’ Marc: ‘Niet iedereen kon Engels, maar we begrepen elkaar wel. We leerden snel lokale woorden en voor je het weet zeg je geen cement meer, maar matope. Je hebt sowieso samen heel veel lol. Met Djepta bijvoorbeeld.’ Daan: ‘Ja, Djepta! Wat een humor had die man. Met hem samenwerken was heel gezellig. En vanzelf praat je dan ook over zijn situatie, waar hij woont, of ze getrouwd zijn, dat soort dingen. Marc: ‘We kregen ook veel vragen over hoe het in Nederland was, want veel van de mensen zijn nog nooit buiten Malawi geweest. Je merkte dat ze verbaasd waren dat de Nederlandse vrouwen ook bouwden. Daan: ‘We hebben op een dag alle taken gewisseld. Wij gingen toen kleding wassen en koken samen met de Malawiaanse mannen en de vrouwen gingen de ringbalk storten op de bouwplaats. Daarna was het minder strak, er waren later ook Malawiaanse vrouwen die metselden bijvoorbeeld.
Op bezoek
Daan: ‘We zijn ook bij gezinnen op bezoek geweest. Ik ben bij een wat armer gezin geweest, Marc bij een wat rijkere familie. Marc: ‘Ze woonden heel afgelegen, we moesten meer dan een uur lopen voordat we er waren. Het was een soort boerderijtje, drie of vier huisjes van één familie en daar hadden ze een paar schapen en koeien en kippen en wat akkers waar ze nootjes en mais verbouwden. We kregen een rondleiding en we hebben heel veel gepraat. Je hoort hoe bijzonder school is, ze stoppen vaak bij de middelbare school, omdat het te duur is. Tien of vijftien euro per jaar, voor ons natuurlijk een bedrag van niets.’ Daan: ‘Onze familie was iets armer. Lemen huis, rieten dak, vier vierkante meter. We raakten meteen in gesprek, over hoe dingen in Malawi gaan en in Nederland, politiek, schoolsysteem, trouwen, economie, van alles… Dan merk je dat we in heel veel dingen best wel hetzelfde denken. ’
Cultuurmiddag
Daan: ‘Er was een soort estafette uitgezet in het dorp, met allerlei activiteiten: wassen, akkerbouw, dansen en koken, zodat we konden beleven hoe de mensen hun dagelijkse dingen doen. We hebben gedanst met de vrouwen bij de school, een soort dancebattle in een cirkel.’ Marc: ‘En suikerriet geplant! Dat doen ze met heel eenvoudige middelen. Een soort schoffeltje, dat is alles. En op een boerderijtje hebben we leren koken. Eerst mais oogsten, daarna stampen en daar hebben we dan nsima mee gemaakt. Dat eten ze twee keer per dag.
Voetbalwedstrijd
Daan: ‘De interland was echt serieus aangepakt en toch heel vriendschappelijk en gezellig.’ Marc: ‘We liepen in twee teams met kindjes aan de hand het veld op en gingen toen op een rijtje het volkslied zingen.’ Daan: ‘De voetbalwedstrijd was een hoogtepunt voor mij. De hele sfeer, het samen zijn… We waren net twee vriendengroepen die tegen elkaar speelden. Alsof we daar thuis waren. We hoorden echt bij de community.
Armoede
Daan: ‘Je ziet wel armoede. Dikke buikjes en kapotte kleren zie je veel bij de kinderen.’ Marc: ‘Infecties op de huid ook, kinderen die met uitslag op hun armen lopen of op hun hoofd en dat ze daar niets aan kunnen doen, gewoon afwachten.’ Daan: ‘Er was een meisje overleden. Nog maar zes jaar oud. Ze was ziek, maar helemaal niet ernstig ofzo. Het ziekenhuis was gewoon te ver weg en daardoor is ze overleden. Door alle gezelligheid zou je dit haast vergeten, maar dit is daar ook gewoon aan de hand.’ Marc: ‘Het is wel fi jn dat je dan iets kunt doen, het bouwen van die school betekent veel voor de mensen. Als je bedenkt dat er nu 350 kinderen in vier lokalen zitten… Het is hún droom waar je aan meebouwt.
Mindset
Daan: ‘Vooraf zag ik vooral die school als de verandering, maar ik denk dat de impact van gewoon daar zijn ook heel groot is. Mussa, de projectcoördinator, vertelde dat het een enorme motivatie geeft en de interactie verandert dingen in hun mindset. En in de onze natuurlijk.’ Marc: ‘Ik wil ook op lange termijn nog herinnerd worden aan de tijd in Malawi. Daaraan terugdenken helpt me om te beseffen dat wij vaak problemen maken van kleine dingen, waar je niet zo moeilijk over hoeft te doen. Daan: ‘Die mensen hebben zoveel redenen om zorgen te hebben, maar toch zie je ze stralen. Ze hebben vertrouwen. Zo wil ik zelf ook meer naar het leven gaan kijken, niet je dag laten verpesten door kleine dingetjes…’
Terugblik
Marc: ‘Als je daar bent, ontdek je pas echt hoe fantastisch het is! Het samenwerken met die mensen en alle verhalen die je van ze hoort. Dat kun je vooraf niet voorstellen en achteraf niet navertellen.’ Daan: ‘Het is gewoon niet uit te leggen, de hele sfeer, het contact met de mensen, het gevoel van daar zijn… Als iemand twijfelt om mee te gaan dan zeg ik direct: gaan!’
