Malawi | "Je geloof gaat leven!"

Twee vrienden die in 2014 besloten om de sprong te wagen: op reis naar Malawi. Vincent en Huibert komen allebei uit Woudenberg en vonden World Servants bij toeval op internet. Ze vertellen over een onvergetelijke reis die ze niet hadden willen missen. “Je geloof gaat leven.”

Lachend vertelt Vincent: “Ik weet nog dat je me vroeg. We fietsten naar school. Ik zag het meteen wel voor me. Een combi van een toffe ervaring en ook meteen iets betekenen voor een ander.” Na de data van de reizen goed bestudeerd te hebben viel de keuze al gauw op Malawi. Vincent: “Ja, Afrika, leek me heel cool. Je hebt er een beeld van en je bent gewoon nieuwsgierig hoe dat er uit ziet.”

Aankomst

Na een jaar van actievoeren was het zover: de reis. Maar hier hield dit idealistische beeld niet lang stand. Vincent: “Je weet gewoon niet waar je kijken moet, wanneer je aankomt. Je komt ogen tekort. Het is alsof er een film afspeelt, recht voor je neus. De lucht die je ruikt is zo typisch: zo heftig en kruidig, net verbrand maïs.” Huibert knikt mee: “Onze bagage werd opgehaald door een trekker met kar. We vervolgden onze reis in een oude bus, die ieder uur moest stoppen zodat de motor niet oververhit zou raken.” Voor Huibert was de vliegreis even door de zure appel heen bijten: “Ja. Ik dacht even: waar ben ik aan begonnen? Ik had bij onze overstap in Ethiopië al meteen diarree en alles op het vliegveld was vies. Ik moest er echt overheen stappen. Maar in de loop van het project knapte ik helemaal op.”

Kleuren verschillen

De missie van de groep was om een school te bouwen in Kasambankholi. Zo werd er snel begonnen met de bouw. Vincent: “Op onze eerste bouwdag zag je al meteen dat uit de hele omgeving materialen werden gehaald. De stenen werden voor onze ogen gemaakt, uitgesneden en gebakken. Een mooi gezicht.” Huibert, glimlachend: “Op een gegeven moment waren de stenen op en werd er door het dorpshoofd, de chief, een geit geruild voor nieuwe stenen.” Maar verschillen werden ook duidelijk. Vincent: “Ja, wij Nederlanders zijn gewoon ongeduldig en doelgericht. Stenen werden helemaal niet in de buurt van de bouwplaats gelegd, super onpraktisch.” Huibert: “Ze zijn gewoon een stuk relaxter. Ook wilden ze niet dat wij al het werk deden en pakten ze soms gewoon de schep uit onze handen. Misschien om ons niet te belasten, uit gastvrijheid misschien.” Vincent: “Gastvrij waren ze zeker. Hoeveel kippen, rijst, geiten en maïs we wel niet hebben gehad, haha. En hoe ze met voedsel omgaan, zij kennen geen restjes. Bij het slachten van een geit gebruiken ze alles van de geit.” Huibert: “Mooi om het respect voor de natuur te zien.” Vincent enthousiast: “Ja. Want ook die sterrenhemel ’s avonds. Alleen daarvoor zou ik terug gaan. Zo ontzettend veel sterren en mooi...”

Dansende vrouwen

Vincent: “Na verloop van tijd mochten de vrouwen ook meer helpen op bouw. Dit stimuleerden wij ook. In het begin werden ze bijna weggejaagd, terwijl ze later meebouwden en ook mee voetbalden.” Huib: “Maar ook dat dansen van de vrouwen. Ongelofelijk! Hoe ik het zou omschrijven? Een optimale uiting van blijdschap. Zo harmonieus.” Vincent lacht: “Ze zongen ook steeds een liedje: Kasambank welo. Ik kreeg het niet meer uit m’n hoofd.”

Beeld bijstellen

Vincent: “Wat ik wel heb gezien: Afrikaanse mensen zijn ook allemaal anders. Het beeld wat je hebt is dat het allemaal dezelfde mensen zijn. Heel apart eigenlijk. Maar het zijn allemaal eigen karakters, eigen personen met eigenaardigheden. Gewoon net als wij.” Huibert: “En hoe tof is het dat in drie weken tijd de verschillen zo wegvagen, je komt steeds dichter bij elkaar. Ook in gesprekken met leeftijdsgenoten. Ze hebben dezelfde gedachtegangen alleen op een andere plek. En ze scheppen ook gewoon op over wat ze hebben. Je hebt van te voren een voorstelling, maar het is zo anders dan wat je verwacht.”

Dromen van kinderen

Huibert: “Het kinderprogramma vond ik echt bijzonder. Zo veel kinderen, niet normaal.” Vincent: “Ze moesten grote dromen opschrijven. Sommigen noemden dokter of meester. De leraar schreef op: I wish I was born in Holland. Dat is best confronterend. Maar tegelijk denken ze dat in Nederland alles goed gaat en iedereen geld heeft. Het ideaalbeeld klopt niet.”

Onbreekbare vriendschappen

De ontmoeting met de lokale bevolking was best spannend. Huibert: “De kinderen raakten onze huid aan, omdat ze de blanke kleur nog nooit gezien hadden. Anderen zeiden ook dat ze dankbaar waren en dat ze ons als geschenk van God zagen. De vriendschappen die je opbouwt, door gesprekken bij het kampvuur, vergeet je niet meer.” Op de vraag wat de reis voor hun vriendschap betekende, moeten ze even nadenken. Vincent: “Zo’n reis geeft dan ook echt een verdieping aan onze vriendschap.” Huibert knikt: “Als ik nu een onderwerp zou noemen, weet ik precies hoe hij er over denkt. En zelfs hoe hij zal reageren. Je zit gewoon zo op dezelfde golflengte.”

Leiders

Wanneer we vragen over de leiders, rolt het ene verhaal na het andere eruit: Huibert: “De leiders, dat waren supergasten. Eigenlijk waren ze deelnemers en zaten ze op één lijn met de groep. Onze technisch leider moest na twee weken wel een goede donderspeech houden. De tranen stonden in zijn ogen en hij zei emotioneel: En nu dan? Zijn we hiervoor gekomen?” Vincent: “Het was even nodig om weer met volle energie er tegen aan te gaan. Dat werd ook geaccepteerd.”

Verandering

Wat is nu de persoonlijke verandering geweest? Huibert: “De echte cultuurshock kwam pas in Nederland. Ik was zo gewend geraakt aan de rust. Nu was alles weer gestrest. Ik ergerde me aan voorbijrijdende auto’s en de geluiden van mobieltjes.” Vincent: “Ik ben anders naar mijn eigen leven gaan kijken, mijn denkpatroon is anders. Ik gooi minder snel restjes weg en ik douche ook minder lang.” Huibert knikt instemmend: “Ik heb gezien dat je door te delen van jezelf je zoveel van elkaar kunt leren.” Vincent: “Ik vraag me dan af: wie zijn er blijer? Ik snap dat nog steeds niet, hoe de mensen daar zo blij kunnen zijn.” Huibert: “Misschien, omdat zij veel meer afhankelijk zijn. Wij zijn echte controlefreaks.” Vincent: “Zo was er een man die iedere dag bad: ‘Here dank u dat u deze dag hebt gegeven’. Voor mij is de zieligheidsfactor van Afrika er af. De mensen kunnen veel aan. Absoluut, hun situatie is niet normaal. Het maakt je boos dat ze geen kleding hebben om zich te warmen ’s ochtends en ’s nachts.” Huibert: “In Malawi leven weinig mensen boven de 50 jaar. Ik ben me bewust van onze rijkdom.”

Aansporing

Zou je anderen adviseren mee te gaan? Huibert: “De ervaring had ik nooit willen missen. Je ontsnapt een klein poosje aan de werkelijkheid, komt echt even los van je eigen leven. Als iedere jongere mee zou gaan, zou de wereld er heel anders uitzien.” Vincent: “Ook je geloof verandert echt, bijna 180 graden. Voor mij is het geloof nu echt gaan leven. Ik heb gezien hoe belangrijk het is iets voor de ander te doen.”

Terugkomst

Huibert: “We wisten niet of we nog een keer wilden gaan. Thuis besef je hoe cool die reis was en kom je terug in de werkelijkheid. We zaten in zo’n flow dat we nog een keer wilden.” Vincent: “We hadden alleen een andere voorkeur voor een land. Huibert wilde graag naar een ander continent. Uiteindelijk hebben we het lot laten beslissen. Huiberts vader gooide het muntje en we kwamen uit op Guatemala. Daarvoor voeren we nu enthousiast actie.” Huibert: “We hebben er zin in en hebben vertrouwen dat het goed komt. Bij World Servants weet je dat alles gewoon goed geregeld is.”

Als iedere jongere mee zou gaan, zou de wereld er heel anders uitzien.

Vincent Holleman & Huibert Roes