World Servants in Panama

Geschiedenis

Van 1538 tot 1821 maakte Panama deel uit van het Spaanse Rijk, waarna het een tijd lang onderdeel werd van het inmiddels onafhankelijke Colombia. In 1881 begonnen de Fransen met de aanleg van het Panama kanaal, onder leiding van Ferdinand de Lesseps, die eerder verantwoordelijk was geweest voor de aanleg van het Egyptische Suezkanaal. Echter door het woeste landschap was de aanleg moeilijk, en door malariamuggen en gele koorts stierven er ook nog eens duizenden Fransen. Het geld raakte op en de bouw kwam stil te liggen. In 1903 riep een groep Panamesen de onafhankelijkheid uit, die met steun van de VS ook bekrachtigd werd. Deze steun bleek niet gratis, want de VS bepaalden in een verdrag " soevereine rechten" met betrekking tot het te graven Panamakanaal en de omliggende zone. Daarnaast verwierven de VS het recht militair in te grijpen ter verdediging van deze "kanaalzone". In 1914 was het Panamakanaal gereed. Jaren volgden met zogenaamde democratische regeringen, maar de VS hielden een stevige vinger in de pap. Vanaf 1968 kwam het Panamese leger aan de macht, dat bleef regeren tot 1989. Doordat in 1989 het leger verkiezingsuitslagen ongeldig verklaarde, omdat ze dan de macht zouden verliezen, werd er hard ingegrepen door de VS. Een interventie met bombardementen vanaf zee volgde, waarbij ook veel burgerslachtoffers vielen. Generaal Noriega werd gevangen genomen, de democratie werd hersteld en de democratisch verkozen prsidentskandidaat trad aan.

Op 31 december 1999 deden de VS afstand van hun rechten op het Panamakanaal. Na 86 jaar kwam het kanaal voor het eerst in Panamese handen. Begin 2000 lanceerde de overheid een vijfjarig moderniseringsprogramma voor het Kanaal en in april 2006 werd het langverwachte Masterplan voor uitbreiding van het Kanaal gepubliceerd. In september 2007 wordt een begin gemaakt met de werkzaamheden. In juni 2016 vaart voor het eerst een groot containerschip door het verbrede kanaal.

Politiek & economie

Het grootste deel van de economie draait op de dienstensector (80% van het BNP). Een klein deel van de bevolking is nog actief in de landbouw (16% van de bevolking, met maar 2% van het BNP).
Grootste inkomstenbron zijn de inkomsten die het Panamakanaal gereren.
In oktober 2011 wordt er een vrijhandelsverdrag met de Verenigde Staten gesloten. Een jaar later zijn er al grote protesten tegen grondverkoop in de vrijhandelszone in Colon aan het Panamakanaal. De Amerikaanse bedrijven schieten uit de grond en voor buitenlanders die in Panama verblijven, is het mogelijk om belastingvrij producten in te kopen in deze zone. 

In 2016 komen de "Panama Papers" aan het licht en wordt Panama ontmaskerd als een belangrijk belastingparadijs waar de rijken der aarde belasting konden ontwijken. Er wordt een internationaal panel van experts aangesteld om Panama te helpen om de transparantie van de financiële industrie te verbeteren. Desalniettemin is het vooral in Panama stad pijnlijk zichtbaar geworden hoe de rijken alleen maar rijker zijn geworden en er zeer weinig gedaan is om de lokale bevolking mee te laten liften op de rijkdom die het land ingebracht werd. De kloof tussen arm en rijk is in Panama gigantisch en door de lokale bevolking ongeschoold te houden, zullen ze ook niet in staat zijn om op te komen voor hun rechten en veranderingen aan te brengen in deze scheve verhoudingen. 

Naast de belastingontduiking is ook drugstraffic een groot probleem. Panama is zelf geen grote drugsproducent, maar is wel een belangrijk doorvoerland van Zuid-Amerika naar Midden-Amerika en de VS. De overheid heeft hierin een aantal maatregelen genomen en een 'Wet tegen drugs' ingevoerd. Deze wet richt zich op het tegengaan van handel en doorvoer, maar ook op voorlichting en op behandeling en reintegratie van drugsverslaafden in de maatschappij. De maatregelen zijn overwegend succesvol, hoewel het de aanvoer en doorvoer van drugs nooit echt zal stoppen.

Een bijkomend probleem is dat veel Panamese bedrijven zich schuldig maken aan witwaspraktijken in de drugshandel. Vanaf de jaren 90 wordt dit ook steeds beter onderzocht en opgespoord door speciaal aangestelde commitees. Sinds het begin van de huidige eeuw is door herstructureringen in de banksector en strenger toezicht het probleem van witwassen aanzienlijk teruggebracht.

Klimaat & landschap

Panama heeft een tropisch klimaat, variërend van een tropisch regenwoudklimaat in het oosten, een tropisch savanneklimaat in centraal Panama, tot een moessonklimaat in het westen. Waar je ook komt in Panama, overal is het altijd tropisch warm (gemiddeld 23 graden) met temperaturen die kunnen oplopen tot de dertig graden. Het grootste deel van Panama kent een echt regenseizoen, dat maar liefst loopt vanaf begin mei tot half december. Door de hoge luchtvochtigheid blijven de temperaturen echter altijd hoog en voelt het warm en klam aan.

Met uitzondering van de regenwouden valt de meeste regen in de vorm van vaak zeer heftige buien. Deze buien kunnen soms wel enkele uren aanhouden in het regenseizoen. In de tropische regenwouden is er een grote kans op langdurige regens in de moessonperiode. 

Dwars door Panama loopt een bergketen, die onder te verdelen is in 3 zones. In het oosten liggen de San Blas Mountains, in het midden de Central Mountains en in het westen de Corderilla de Talamanca. In deze laatste zone bevindt zich ook de hoogste "berg": de vulkaan Baru met een piek van 3474 meter. In de hoogste gebieden, boven de tweeduizend meter, kunnen de temperaturen 's nachts flink dalen tot rond het vriespunt. 

Vanwege de beschermde ligging ten opzichte van het Caribisch gebied maken orkanen bijna geen kans om Panama te bereiken. Ook natuurgeweld zoals overstromingen, aardverschuivingen, tornado's en aardbevingen komen vrijwel nooit voor in Panama. Dit is ook een van de redenen geweest om Panama uit te kiezen voor het de aanleg van het kanaal.

Cultuur

Als voormalig Spaanse kolonie wonen er mensen van Europese afkomst, Creolen, mestiezen, Afrikanen en oorspronkelijke inheemse volken. In Panama wonen nog veel inheemse stammen die elk hun eigen taal spreken en een eigen cultuur hebben. Helaas behoren deze inheemse volken tot de armste bevolkingsgroepen.  Spaans is de officiële taal van het land. 85% van de bevolking is rooms-katholiek en 6 % is protestant, en een groot deel van de oorspronkelijke inheemse bevolking heeft haar eigen religie weten te behouden. Doordat het Panama kanaal lang in handen was van de VS, en het Amerikaanse leger ook gevestigd was rondom het kanaal, zijn er veel zichtbare Amerikaanse invloeden. Voormalige legerbasissen zijn omgevormd tot woonwijken, en wijken waar Amerikaanse gezinnen woonden hebben ook een overduidelijke Amerikaanse bouwstijl.

Toerisme is een van de grootste bronnen van inkomsten op dit moment en veel Panamezen zijn daarvan afhankelijk. Dé opleiding die op de middelbare school als vaktraining wordt aangeboden is toerisme, zodat ook veel jongeren gestimuleerd worden hierin te ontwikkelen. Gevolg daarvan is dat er een grote migratie van het platteland naar de stad plaatsvindt, omdat de meeste toeristen in het luxe centrum van Panama stad en langs de stranden met luxe restaurants en hotelketens te vinden zijn.

Partnerorganisatie

World Servants werkt in Panama samen met Formando Vidas.